Autoput A1 od Zagreba do Dubrovnika
Nezaobilazan za trgovinu, transport i turizam, autoput A1 se smatra jednim od najvažnijih puteva u Hrvatskoj. Povezuje glavni grad Zagreb sa lukama i turističkim destinacijama duž jadranske obale. Takođe služi kao deo E65, transevropske rute koja se proteže od Malmea u Švedskoj do Hanije u Grčkoj. Pre nego što stigne do Hrvatske, E65 prelazi Dansku, Nemačku, Austriju i Sloveniju. Povezujući severnu i južnu Evropu, veoma je značajan za trgovinu,.
U nastavku dajemo informacije o autoputu A1, od njegove prošlosti do sadašnjosti. Reći ćemo vam gde vas to vodi, šta da vidite i kako da ga efikasno koristite. Da biste efikasno koristili autoput A1, možete kupiti vinjetu na Vignettecroatia.com.
Istorija autoputa A1
1971. godine, kada je sadašnja Hrvatska još uvek bila deo bivše Jugoslavije, počela je izgradnja prve deonice. U naredne dve decenije nastavljeni su radovi, sve dok ih politički preokret i raspad Jugoslavije nisu doveli u zastoj. Kada je Hrvatska u junu 1991. proglasila nezavisnost, nova vlada je nastavila sa izgradnjom. Ovo je bio deo mnogo šire modernizacije infrastrukture. Poslednji deo je završen 2008.
Izgradnja Autoputa A1
Izgradnja autoputa A1 započeta je pod tadašnjom vladom Jugoslavije, 1971. Prvi put je povezivao današnji glavni grad Hrvatske, Zagreb, sa Karlovcem na jugozapadu. Postepena ekspanzija se nastavila sve do pada Jugoslavije i proglašenja nezavisnosti Hrvatske 1991.
Nova vlada je krenula u široke infrastrukturne projekte, koji su uključivali proširenje i unapređenje autoputa A1. Modernizovan je po evropskim standardima, uključujući i uvođenje sistema naplate putarine. 2008. godine završena je i poslednja deonica koja povezuje Ploče i Dubrovnik.
Nakon toga, implementirano je nekoliko velikih poboljšanja čiji je cilj smanjenje gužvi i poboljšanje bezbednosti. Izgrađeni su tuneli, dodate trake u ključnim oblastima i uvedeni moderni sistemi upravljanja putevima.
Kompanije koje su gradile autoput A1
Pod nadzorom hrvatske vlade, nekoliko kompanija je bilo uključeno u izgradnju autoputa A1. Glavna među njima bila je kompanija u državnom vlasništvu, Hrvatske autoceste d.o.o. (HAC). Bina Istra je privatna hrvatska kompanija koja upravlja Istarskim autoputem Y.
Dužina i širina autoputa A1 u Hrvatskoj
Od Zagreba, jugozapadno do jadranske obale i južno do Dubrovnika, A1 se proteže na oko 478 kilometara. Sastoji se od nekoliko delova, od kojih svaka ima svoje jedinstvene atrakcije. Na pojedinim deonicama postoji i treća traka za sporija vozila, kako nagib ne bi usporavao saobraćaj. Ograničenje brzine je 130 km/h, a neke deonice su sporije zbog bezbednosti. To je put sa naplatom putarine, a sistem elektronskog plaćanja poboljšava efikasnost i smanjuje gužve.
Gradovi, naselja i druge atrakcije duž autoputa A1
Između Zagreba na severu i Dubrovnika na jugu, A1 prolazi kroz ili pored nekih većih gradova, kao što su Karlovac, Zadar, Šibenik, Split i Ploče.
Zanimljivi gradovi i mesta duž A1
Karlovac
Poznat po parkovima i živopisnoj lokaciji gde se spajaju četiri reke, ovaj istorijski značajan utvrđeni grad popularan je među turistima.
Zadar
Na obali mora, zadarske atrakcije čine privlačne plaže, rimska istorija i takozvane Morske orgulje, gde talasi stvaraju muziku.
Šibenik
Sa srednjovekovnom tvrđavom, katedralom na listi UNESCO-a i Starim gradom, ovde sve vrvi od istorije i kulture. U blizini se nalaze i lepe plaže.
Split
Poznat po brojnim mestima za izlaske i plažama. Split se može pohvaliti impresivnim rimskim ruševinama i spektakularnom Dioklecijanovom palatom.
Dubrovnik
Grad koji se često pojavljuje u „Igri prestola“ privlači hiljade turista godišnje. Ima bogatu srednjovekovnu arhitekturu i primamljive plaže
Ploče
Sa neobičnom lukom i lepim plažama, ovaj mali grad nudi mnogo za one koji žele da istraže prirodu oko delte Neretve.
Zanimljiva mesta u blizini autoputa A1 u Hrvatskoj
Nacionalni park Plitvička jezera
Do jedne od najlepših prirodnih atrakcija u Hrvatskoj stiže se sa autoputa A1. Pratite A1 od Karlovca, idite na jug otprilike jedan sat. Ovi čudesni predeli su veoma popularni.
Park prirode Marjan, Split
Ovaj prostrani park sa svojim šumovitim brežuljcima idealan je za pešačenje i piknike. Za njega se često kaže da predstavlja "Pluća Splita".
Makarska Rivijera
Jedna od najboljih turističkih destinacija u Hrvatskoj, sa mirnim uvalama, šumovitim padinama i obiljem kulturnih znamenitosti.
Glavne raskrsnice duž hrvatskog autoputa A1
Svi ostali veći autoputevi ukrštaju se sa autoputem A1 u Hrvatskoj.
- Autoput A2 seče A1 kod Svetog Roka. Prostire se od Zagreba do granice sa Srbijom
- Autoput A3 A3 seče A1 kod Ivanje Reke. Prostire se od Bregane na slovenačkoj granici do srpske granice.
- Autoput A4 seče A1 kod Dugopolja. Prostire se od Zagreba do mađarske granice.
- Autoput A5 seče A1 kod Popovače. Prostire se od Osijeka do mađarske granice.
- Autoput A6 seče A1 kod Bosiljeva 2. Od Rijeke do granice sa Mađarskom. Saznajte više o A6 u Hrvatskoj ovde.
- Autoput A7 seče A1 kod Šmrike. Prostire se od Rupe na granici sa Slovenijom do riječke obilaznice.
Državni putevi koji koji se ukrštaju sa autoputem A1
Državni putevi imaju prefiks D i glavne su rute koje povezuju gradove i naselja širom Hrvatske. Na listi u nastavku je navedeno gde se ukrštaju sa autoputem A1, kao i njihove rute.
- Državni put D1 se ukršta sa A1 kod Gospića. Vodi od Karlovca do dubrovačke oblasti u južnoj Hrvatskoj.
- D8 se ukršta A1 kod Šibenika. Proteže se duž jadranske obale, od slovenačke do crnogorske granice.
- D23 preseca A1 kod petlje Pirovac. Vodi od Biograda na Moru do Knina.
- D59 seče A1 kod tunela Sveti Rok. Vodi od Gračaca do Korenice
Da li je za korišćenje A1 u Hrvatskoj potrebna vinjeta?
Vinjeta je oblik plaćanja putarine obavezan za sva vozila koja koriste autoput A1 u Hrvatskoj, bez obzira na kategoriju. Da biste se vozili autoputem A1, biće vam potrebna vinjeta. Može se kupiti i na većini benzinskih stanica i pošta, i kod drugiih ovlašćenih prodavaca. Dostupne su za različita trajanja, u rasponu od nedelje, meseca, do godinu dana.
Kao kičma mreže hrvatskih autoputeva, A1 je od suštinskog značaja za nacionalnu saobraćajnu infrastrukturu. Povezuje trgovinu, industriju, turizam i radnu snagu širom zemlje, spajajući velike gradove i luke širom zemlje. Popularan je među turistima, s obzirom na blizinu glavnih atrakcija i delimičnu rutu duž jadranske obale. A1 je još jedan primer dobro vođenog hrvatskog putnog sistema. Naći ćete dovoljno odmorišta i servisnih stanica, dok je pomoć na putu na raspolaganju 24/7. Ključan za nacionalni sistem naplate putarine, nastaviće da finansira održavanje i nadogradnju sa prihodom koji generiše.